Χρειαζόμαστε "Βέγγους"

Οι Έλληνες χρήστες των social media δε θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ιδιαίτερα "πρωϊνοί" τύποι. Παρά ταύτα, σήμερα έγινε μία «εξαίρεση»: Ο λόγος ήταν η απώλεια ενός μεγάλου ηθοποιού, του Θανάση Βέγγου, ο οποίος σε ηλικία 84 ετών έχασε τη μάχη με την εξασθενημένη εδώ και καιρό υγεία του. Ο θάνατος διάσημων προσώπων πάντα προσελκύει το ενδιαφέρον στο Διαδίκτυο, τι ήταν, όμως, αυτό που ώθησε νέους ανθρώπους, των οποίων η σχέση με τη γενιά του Βέγγου κάθε άλλο παρά ισχυρή είναι, να ανεβάσουν φωτογραφίες, βίντεο και να γράψουν 2-3 γραμμές στη μνήμη του με τόση θέρμη;

Η απάντηση, κατά τη γνώμη μου, είναι απλή: Ο Βέγγος ενσάρκωνε κάτι σπάνιο για τα σημερινά μας δεδομένα: Την απλότητα, τον αυθορμητισμό, την προθυμία και την εργατικότητα. Ήταν μια γνήσια λαϊκή (όχι με τη σύγχρονη έννοια της μιζέριας και του κατατρεγμού) φιγούρα, η οποία ξυπνούσε μνήμες μιας Ελλάδας που ήξερε να ζει με αυτά που έχει και να προσπαθεί να ανέλθει μέσω της δουλειάς της, κάτι το οποίο φρόντισε να προβάλει τόσο μέσα από τις ταινίες του, όσο (και εδώ είναι το σημαντικότερο) από τον τρόπο ζωής του. Αν αυτά τα δύο δεν συνέπλεαν, τότε είναι βέβαιο ότι ο κινηματογραφικός ήρωας "Θανάσης" δε θα είχε σε καμία περίπτωση την επιτυχία που γνώρισε.

Χρειαζόμαστε, λοιπόν, "Βέγγους" σε όλα τα επίπεδα: Χρειαζόμαστε πολιτικούς "Βέγγους", οι οποίοι θα τρέχουν γνωρίζοντας ότι πρέπει να προλάβουν τις ευκαιρίες που τους δίνονται την κατάλληλη στιγμή, χωρίς να τους τυφλώνει η κομματική τους τοποθέτηση. Χρειαζόμαστε καλλιτεχνικούς "Βέγγους", οι οποίοι θα κατανοούν ότι η τέχνη είναι πάντα δύσκολη, αλλά όχι απαραίτητα σύνθετη και εξεζητημένη, και θα αναζητούν την ανταμοιβή από το ταλέντο τους και όχι από κρατικές επιδοτήσεις. Χρειαζόμαστε, τέλος, πολίτες "Βέγγους", οι οποίοι θα λειτουργούν ενταγμένοι στο κοινωνικό τους σύστημα, αλλά ταυτόχρονα αυτόνομα, όπως και ο Βέγγος σχεδόν σε όλες του τις ταινίες, αντλώντας ικανοποίηση από αυτό που κάνουν καλά.

Το έργο του Θανάση Βέγγου δεν είναι απλοϊκό, όπως πολλοί το έχουν χαρακτηρίσει. Αντλεί έμπνευση από την καθημερινότητα και δημιουργεί έναν χαρακτήρα τόσο ξεχωριστό και αμίμητο, που η επανάληψή του δεν προκαλεί σε καμία περίπτωση κορεσμό. Η υπερβολή του κινηματογραφικού "Θανάση", όσο και αν φαίνεται οξύμωρο, διέπεται πάντα από ένα μέτρο, το οποίο είναι η ελληνική πραγματικότητα της εποχής. Το χιούμορ των ταινιών του είναι τόσο αληθινό και ελληνικό, που είναι αδύνατον να γίνει αντιληπτό από κάποιον ξένο προς τα γεγονότα που περιγράφει, και αυτό είναι η μεγαλύτερη απόδειξη της ελληνικότητας και της λαϊκότητας του έργου του.

Από σήμερα το πρωί ο Θανάσης Βέγγος ανήκει στην Ιστορία. Θα ζει πάντα μέσα από το γέλιο που προσφέρουν οι ταινίες του, από τη μοναδικότητα της ερμηνείας του, αλλά, κυρίως, από το ήθος που δίδαξε η συνολική του παρουσία. Όσα οικονομικά προβλήματα και να έχει η χώρα, απώλειες όπως αυτή του Θανάση Βέγγου την κάνουν πραγματικά φτωχότερη, καθώς λιγοστεύουν οι "καλοί της άνθρωποι", οι φιλότιμοι, αυτοί που σιώπησαν τα τελευταία 30 χρόνια κάτω από το θόρυβο του λαϊκισμού, της τσάμπα μαγκιάς και του δήθεν. Καλό ταξίδι, καλέ μας άνθρωπε…

Υ.Γ.: Θα ήταν μεγάλη παράλειψη να μείνει κανείς μόνο στους κωμικούς ρόλους του Θανάση Βέγγου και να παραβλέψει τις (λίγες σχετικά) "βαρύτερες" ερμηνείες του. Ας θυμηθούμε την πιο πρόσφατη, στην "Ψυχή Βαθιά", όταν αποδομεί τον παραλογισμό του Εμφυλίου με τη φράση "Έλληνες να τουφεκάνε Έλληνες;"…